Մանուկ Մանուկյան (1927-2010). կյանքը և գործունեությունը
Բանալի բառեր-:
Մանուկ Մանուկյան, Բուխարեստ, ռումինահայ գաղութ, Վազգեն Ա կաթողիկոս, Արտաշես Տիրացյան, Գեորգե Շինկա, Ջորջե ԷնեսկուԱմփոփում
Խորհրդահայ երաժշտագիտության և ֆոլկլորագիտության զարգացման գործընթացում իր անուրանալի դերն է ունեցել երաժշտագետ, ֆոլկլորագետ, բանահավաք, վաստակաշատ մանկավարժ, արվեստագիտության թեկնածու (1969 թ.) Մանուկ Մանուկյանը, ում երկարամյա գիտական գործունեությունն առ այսօր մնացել է ստվերում: Ներկա աշխատանքը, ինչպես և մեր հետագա ուսումնասիրությունները, միտված են լրացնելու այդ բացը՝ արժանի գնահատական տալով հայ ժողովըր-դական երաժշտության իսկական նվիրյալի գործունե-ությանը: Ցավոք, Մ. Մանուկյանի անձնական արխիվը չի պահպանվել և կենսագրական նվազագույն տըվյալ-ներ ու որոշ տեղեկություններ մենք քաղել ենք հատ-ուկենտ հրապարակված հոդվածներից (1. էջ 438): Երա-ժշտագետի գիտական գործունեությանը ծանոթանալու համար անհրաժեշտ էր կազմել նրա հրապարակած ուսումնասիրությունների ցանկը և այդ գործում օգտա-կար եղավ «Հայ մոնոդիկ երաժշտության մատենա-գիտություն»-ը (4. էջ 330), որը մեր պահանջները բավա-րարեց մասամբ, քանի որ մինչև 1990 թ-ի մատենագի-տությունն էր, իսկ Մ. Մանուկյանի վերջին քսան տար-վա (1990-2010 թթ.) հրապարակումների ցանկը մենք ինքներս լրացրեցինք:
Հղումներ
Հայկական երաժշտական հանրագիտարան, /Խմբ.՝ Հ. Այվազյան, Եր., ՀՀ ԳԱԱ, 2019 թ., - 711 էջ
Հայ մոնոդիկ երաժշտության մատենագիտություն (1794-1990 թթ.), /կազմ.՝ Մ. Բրուտյան, Հ. Էլոյան, Եր., 1991 թ., - 330 էջ
Շագոյան Գ. Կ., Ռումինիայի օրը ԵՊԿ-ում //Երաժշտական Հայաստան, Եր., 2004, N 2 (13), - 52 էջ
Մանուկյան Մ. Թ., Ջորջե Էնեսկու (1881-1955 թթ.). Ռումինիայի օրը ԵՊԿ-ում, //Երաժշտական Հայաստան, Ե., 2004, N 2 (13), - 52 էջ
Arakelian Hakop, In memoriam Manuc Manuchian //Ararat, Periodical al Uniunii Armenilor din Romania, 29 December, 2010
Մանուկյան Մ. Թ., Սայաթ-Նովայի մեղեդիները, //Սովետական Հայաստան, N 9, Եր., 1955 թ.
Մանուկյան Մ. Թ., Գուսան Շերամ. Առանձնատիպ, //Տեղեկագիր (Հասարակական գիտությունների), ՀՍՍՀ ԳԱ, N 8, Եր., 1962 թ.
Մանուկյան Մ. Թ., Շահեն (Սարգսյան Շահեն), գուսան, ՀՍՀ, հ. 8, ՀՍՍՀ ԳԱ, Եր., 1982 թ., - 719 էջ
Մանուկյան Մ. Թ., Աշուղ Շիրինի երգերի մեղեդիները, //Պատմա-բանասիրական հանդես /ՀՍՍՀ ԳԱ, N 3, Եր., 1976 թ., - 280 էջ
Մանուկյան Մ. Թ., Հավասի-100. Մշտահունչ քնար, //Երաժշտական Հայաստան, Եր., 1998 թ., N 1 (1), - 42 էջ
Մանուկյան Մ. Թ., Աշոտ աշուղ (Աշոտ Դադալյան), ՀՍՀ, հ. 1., ՀՍՍՀ ԳԱ, Եր., 1974 թ., - 720 էջ
Մանուկյան Մ. Թ., Սահակյան Ա. Շ., Մահուբի Գևորգ (Մանուկյան Գևորգ) աշուղ, ՀՍՀ, հ. 7., ՀՍՍՀ ԳԱ, Եր., 1981 թ., -720 է
Манукян М.Т., Гусаны Армении, М.: Советский композитор, 1977, 78 с.
Ջիվանի. Երգեր /Առաջաբանը՝ Ա. Վ. Սահակյան, երաժշտ. մասը՝ Մ. Թ. Մանուկյան (20 նոտային հավելված), Եր., Սովետական գրող, 1988 թ.
Մանուկյան Մ. Թ., Ջիվանի. Ձայնագրյալ երգարան, Եր., 1998 թ., - 188 էջ
Մանուկյան Մ. Թ., Ժողովրդական ավետիսներ, Էջմիածին, Մայր Աթոռ Սբ. Էջմիածին, 1995 թ., - 127 էջ
Մանուկյան Մ. Թ., Մարտունու շրջանի ժողովրդական եր-գեր (1974-1977 թթ. Գիտարշավի նյութերից), Եր., ՀՀ ԳԱԱ Արվեստի ինստիտուտ, 1997 թ., - 192 էջ
Մանուկյան Մ. Թ., Անտոն Մայիլյան. Կյանքն ու գործունեությունը, /խմբ.՝ Մ. Մուրադյան, Եր., Հայաստան, 1965 թ., - 83 էջ
Մանուկյան Մ. Թ., Սիմոն Հովհաննիսյան, Եր., Նաիրի, 2000 թ., -100 էջ
Manoukyan Manouk, Music of Armenia (Section 4) //The Garland Encyclopedia of World Music. The Middle East, Volume 6, Editors: Virginia Danielson, Scott Marcus, Dwight Reynolds, New-York, “Routledge” company, 2002, P. 721-740
Նեվրուզյան Ս., Հարցազրույց երաժշտագետ Մանուկ Մանուկյանի հետ, //Նոր Կյանք, Բուխարեստ, 2002, N 7-8
Քոլանջյան Ս., Ա. Գ. Տիրացյան //Էջմիածին, 1974, N 7-8
ԵՊԿ, Դիպլոմային աշխատանք N-47, 1958, -106 էջ
ԵՊԿ-ի արխիվ, Հրաման N 53, հաստատված է 03. 03.1958 թ.
ՀՀ ԳԱԱ Արվեստի ինստիտուտի արխիվ, Հրաման N 34, 15.04.1959
ՀՀ ԳԱԱ Արվեստի ինստիտուտի արխիվ, Հրաման N 57, 25.06.1959
ՀՀ ԳԱԱ Արվեստի ինստիտուտի արխիվ, Հրաման N 13, կետ 2, 16 հունվարի, 1981թ.
