Ալեքսանդրապոլի երաժշտական կյանքը
Բանալի բառեր-:
Շիրակ, Ալեքսանդրապոլ, երաժշտական կյանք, ժողովրդական երգ, աշուղական արվեստ, կոմպոզիտորական արվեստ, ավանդույթներԱմփոփում
Ալեքսանդրապոլի դինամիկ զարգացող քաղաքային մշակույթի համատեքստում երաժշտությունն առանձնահատուկ, կենսական դեր է խաղացել։ Քաղաքաբնակների կյանքը միավորում էր բանահյուսական երաժշտական ստեղծագործության եզակի դրսևորումները և բանավոր ավանդույթի մասնագիտական ստեղծագործության բազմաթիվ ժանրերը՝ սազանդարների և աշուղների ստեղծագործությունները։ Նույն միջավայրը նպաստեց կոմպոզիտորական ստեղծագործության ծաղկմանը։ Քաղաքային միջավայրում արագ զարգացան միջմշակութային կապերը, ինչը նպաստեց փոխադարձ հարստացմանը և, որը շատ կարևոր է, քաղաքի համերգային կյանքի ծաղկմանը։ Ավանդապահության շնորհիվ Ալեքսանդրապոլի երաժշտական կյանքի բազմաթիվ դրսևորումներ մինչ օրս պահպանում են իրենց կենսական գործառույթները ժամանակակից Գյումրու մշակութային կյանքում։
Հղումներ
Тер-Мартиросов Ф., Каменная свирель Пана V века до Р. Х. из Драсханакерта, «Երաժշտական Հայաստան», թիվ 2, Եր., 2004 թ.
Գրիգոր Մագիստրոս, Թղթեր, բնագիրն առաջաբանով և ծա-նոթագրություններով, խմբագիր Կ. Կոստանյանց, Աղէքսան-դրապոլ, 1910 թ.:
Պատմութիւն Արիստակեսայ վարդապետի Լաստիվերտցոյ, Թիֆլիս,1912 թ.
Յոհաննու կաթողիկոսի Դրասխանակերտցւոյ, Պատմութիւն հայոց, Թիֆլիս,1912 թ.
Սամուէլ Անեցի, Հավաքումն ի գրոց պատմագրաց, Վաղարշապատ, 1893 թ.
Տարեգիրք արարեալ Սմբատայ Սպարապետի Հայոց, Փա-րիզ, 1859 թ.: Ստեփանյան Հ., Ափինյան Հ., Երաժշտությունը միջ-նադարյան Անիում, ՇՀՀ կենտրոնի «Գիտական աշխատություն-ներ», հ. 1, Գյումրի, 1998 թ., էջ 137:
Հարությունյան Հ., Անիի հանդեսներում կատարվող հագ-ներգությունները, «Շիրակի պատմամշակութային ժառանգութ-յունը» (այսուհետ՝ ՇՊՄԺ) VII գիտական նստաշրջանի նյութեր, Գյումրի, 2007 թ., էջ 208
Թահմիզյան Ն. Կ., Գրիգոր Նարեկացին և հայ երաժշտու-թյունը V - XV դդ., Եր., 1985 թ.
Բրուտյան Ա., «Ռամկական մրմունջներ», Եր., 1985 թ.
Հարոյան Մ., Ալեքսանդրապոլի երաժշտական ավան-դույթները Կ. Կոստանյանի «Ինչ երգեր էինք լսում մեր մանկության օրերում» հուշագրությունում, ՇՊՄԺ հանրապետական VII գիտա-կան նստաշրջանի նյութեր, Գյումրի, 2007 թ.
Շերամ, Ինքնակենսագրություն, Ե. Չարենցի անվան գրա-կանության և արվեստի թանգարան (այսուհետ՝ ԳԱԹ), Շերամի ֆոնդ, N 21
Այս մասին ավելի հանգամանորեն անդրադարձել ենք «Ալեքսանդրապոլը հայ-ռուսական մշակույթների խաչմերուկ» հոդ-վածում, «Հայ-ռուսական մշակութային կապեր» միջազգային գիտա-ժողովի նյութեր, Գյումրի, 2008 թ., էջ 204
Մոճոռյան Պ., Գեղարվեստի զարգացման պատմությունը (ձեռագիր, Լենինական,1937), ԳԱԹ, Պ. Մոճոռյանի ֆոնդ, էջ 187
«Նոր դար», 1892 թ., N 9
Ստեփանյան Հ., Հայերեն ձեռագրերի հիշատակարանները վկայում են, //Երաժշտական Հայաստան, #1 (12) 2004, Եր., ԵՊԿ հրատ., էջ 21-23
Ներբեռնումներ
Հրատարակվել է
Ինչպես մեջբերել
Թողարկում
Բաժին
Արտոնագհր
Copyright (c) 2023 Հասմիկ Հայկի Հարությունյան
Այս աշխատանքն արտոնագրված է որպես a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.